Gỡ "nút thắt CCA": Thể chế có giải cứu được giấc mơ net zero của việt nam?

Từ "kỳ lân" đến "kẹt cửa":

Việt Nam từng là điểm sáng ASEAN về thu hút đầu tư năng lượng tái tạo. Thế nhưng, vinh quang đó đang phủ bóng bởi một thực tế phũ phàng: 173 dự án điện sạch đang bị "treo", không thể chính thức vận hành thương mại. Tâm điểm chính là yêu cầu CCA - một thủ tục mới được bổ sung (Thông tư 10/2023 của Bộ Công Thương) nhưng lại... áp dụng ngược cho các dự án đã vận hành từ giai đoạn 2019-2021.

• Nhà đầu tư bức xúc: Họ làm đúng luật tại thời điểm đó, giờ bỗng "vướng" điều kiện mới. Lỗi không thuộc về họ!

• EVN "bó tay"?: Không có CCA, EVN khó lòng ký hợp đồng mua bán điện chính thức, dẫn đến hàng loạt hệ lụy: giá FIT bị hồi tố, thanh toán ì ạch, cắt giảm công suất không rõ ràng.

• Thể chế "vênh" thực tế: Kết luận của Thanh tra Chính phủ (Số 1027) đã chỉ rõ trách nhiệm đa phương (chủ đầu tư, EVN, Công ty Mua bán điện). Đây là lúc cần phối hợp, không phải đổ lỗi.

Hậu quả: đông cứng tỷ đô, xói mòn niềm tin:

Hình ảnh những tấm pin mặt trời lặng im, tua-bin gió đứng bất động không chỉ là sự lãng phí tài nguyên. Nó là:

• "Nghẽn mạch" tài chính: ~15.000 MW điện sạch đã hòa lưới đang kéo theo món nợ hơn 10 tỷ USD – một gánh nặng đè lên cả nhà đầu tư và ngành điện. Dòng vốn tín dụng đóng băng.

• "Băng tan" niềm tin: Sự bất ổn về cơ chế đang khiến các nhà đầu tư trong và ngoài nước dè chừng. Ai dám rót tiền tiếp khi rủi ro "luật chơi thay đổi giữa chừng" còn cao?

• Mối đe dọa quốc tế: Bộ Công Thương đã cảnh báo rõ: Nguy cơ tranh chấp quốc tế kéo dài là có thật. Uy tín quốc gia trong mắt nhà đầu tư toàn cầu đang bị thử thách.

Net zero 2050: lời hứa cần hành động, không chỉ kế hoạch!

Việt Nam đã đặt mục tiêu Net Zero 2050 đầy tham vọng. Nhưng cam kết đó sẽ mãi chỉ là... cam kết trên giấy, nếu những rào cản như nút thắt CCA không được tháo gỡ ngay và quyết liệt.

• Cần một "Lối Ra Hài Hòa": Áp dụng quy định mới một cách máy móc, hồi tố cho các dự án cũ là bất khả thi và thiếu công bằng. Giải pháp phải linh hoạt, thực tiễn, dựa trên bối cảnh cụ thể khi dự án triển khai.

• EVN - "Người gỡ nút" quan trọng: Với vai trò trung gian mua điện, EVN cần chủ động phối hợp cùng Bộ Công Thương và nhà đầu tư tìm phương án khả thi, đảm bảo quyền lợi chính đáng cho tất cả các bên, sớm đưa dự án vào vận hành chính thức.

• Thể chế phải là "Đòn bẩy", không phải "Rào cản": Đây là thời điểm để các cơ quan quản lý nhìn nhận lại. Một cơ chế minh bạch, ổn định và hỗ trợ nhà đầu tư không chỉ giải cứu các dự án tỷ đô đang "mắc kẹt", mà còn là chìa khóa then chốt để Việt Nam thực sự chuyển mình trên hành trình chuyển đổi năng lượng xanh.

Dự án năng lượng tái tạo "đắp chiếu" gây lãng phí lớn 

Lời Kêu Gọi:
Thời gian không chờ đợi. Mỗi ngày các dự án năng lượng tái tạo "đắp chiếu" là một ngày lãng phí tài nguyên, đóng băng vốn đầu tư, và làm chậm bước tiến đến Net Zero. Gỡ "nút thắt CCA" không chỉ là giải bài toán cơ chế, đó là thắp lại ngọn lửa niềm tin cho cả một ngành công nghiệp xanh non trẻ và cứu vãn uy tín của Việt Nam trên bàn cờ năng lượng toàn cầu. Hành động quyết liệt và đồng bộ ngay hôm nay là điều kiện tiên quyết!