“Hộ chiếu xanh” cho dự án: Bước đột phá thu hút 650.000 tỷ đồng tín dụng xanh

Hai tiêu chí “không thể thiếu” để sở hữu “hộ chiếu xanh”

• Tiêu chí Pháp lý Môi trường: Dự án phải có một trong ba loại giấy tờ: (1) Quyết định phê duyệt ĐTM, (2) Giấy phép môi trường, hoặc (3) Đăng ký môi trường. Ngoại trừ các dự án được miễn thủ tục theo luật định.

• Tiêu chí Lợi Ích Xanh: Dự án phải thuộc lĩnh vực bảo vệ môi trường hoặc tạo ra lợi ích sinh thái rõ ràng, đồng thời đáp ứng 100+ yêu cầu kỹ thuật chi tiết tại Phụ lục I (ví dụ: hiệu suất tấm pin mặt trời, tiêu chuẩn thiết bị điện gió, quy trình xử lý chất thải).

Ai được quyền “đóng dấu” xác nhận xanh?

Không chỉ cơ quan nhà nước, lần đầu tiên tổ chức độc lập được tham gia thẩm định, tạo cơ chế linh hoạt:

• Cơ quan nhà nước: Tích hợp xác nhận ngay khi thẩm định ĐTM hoặc cấp giấy phép môi trường.

• Tổ chức độc lập: Phải đạt chuẩn quốc tế ISO/IEC 17029:2019 hoặc tuân thủ chuẩn mực kiểm toán ISAE 3000, đảm bảo tính khách quan và chịu trách nhiệm pháp lý về kết quả đánh giá.

45 dự án “rực rỡ” trong danh mục xanh: từ điện mặt trời đến nông nghiệp thông minh

Quyết định liệt kê 7 lĩnh vực trọng tâm với 45 loại hình dự án ưu tiên, bao gồm những ngành “nóng” nhất hiện nay:

• Năng lượng tái tạo (9 dự án): Điện mặt trời, điện gió, sản xuất hydro xanh, nhiên liệu máy bay bền vững (SAF).

• Giao thông xanh (2 dự án): Hạ tầng giao thông giảm phát thải, phương tiện sạch.

• Nông nghiệp sinh thái (12 dự án): Tưới tiêu tiết kiệm, nông nghiệp hữu cơ, bảo tồn đa dạng sinh học.

• Công nghiệp sạch (8 dự án): Tái chế chất thải, sản xuất vật liệu thân thiện môi trường.

Ví dụ: Dự án điện gió ngoài khơi tại Bạc Liêu nếu dùng turbine đạt chuẩn IEC 61400 sẽ dễ dàng được xác nhận “xanh” và tiếp cận vốn ưu đãi.

Dự án điện gió tại Bạc Liêu có tiềm năng được xác nhận "xanh"

Tại sao “danh mục xanh” là bước ngoặt cho net zero 2050?

• Giải phóng dòng vốn: Dư nợ tín dụng xanh tại Việt Nam đạt ~650.000 tỷ đồng (2025), tập trung vào năng lượng sạch (45%) và nông nghiệp bền vững (30%) 8. Danh mục xanh giúp định hướng rõ ràng để dòng tiền chảy vào đúng dự án “xanh thật”.

• Thu hút nhà đầu tư toàn cầu: Tiêu chuẩn minh bạch giúp Việt Nam hấp dẫn hơn với quỹ ESG (Environmental, Social, Governance) và đối tác như Ngân hàng Thế giới (WB) hay Quỹ Khí hậu Xanh (GCF).

• Rút ngắn thủ tục: Xác nhận tích hợp với giấy phép môi trường giúp doanh nghiệp tiết kiệm 30-45 ngày thẩm định.

Lộ trình “3 bước” để doanh nghiệp sở hữu “chứng chỉ xanh”

1. Chuẩn bị hồ sơ:

   • Với cơ quan nhà nước: Đính kèm thuyết minh tiêu chí xanh trong hồ sơ ĐTM hoặc giấy phép môi trường.

   • Với tổ chức độc lập: Nộp văn bản đề nghị + báo cáo thuyết minh theo mẫu Phụ lục III.

2. Đánh giá kỹ thuật: Cơ quan/tổ chức thẩm định dựa trên Phụ lục I (yêu cầu kỹ thuật) và Phụ lục III (minh chứng lợi ích môi trường).

3. Nhận kết quả: “Dấu xanh” thể hiện ngay trên giấy phép môi trường hoặc văn bản xác nhận riêng.

“La bàn xanh” - kim chỉ nam cho kỷ nguyên tài chính bền vững

Quyết định 21/2025/QĐ-TTg không đơn thuần là quy trình hành chính – đó là bản đồ dẫn lối cho doanh nghiệp bước vào thị trường tài chính xanh trị giá hàng tỷ USD. Với 45 dự án được “gắn sao” ưu tiên, đây chính là cơ hội để Việt Nam biến cam kết Net Zero 2050 thành hành động thiết thực: Từ nông trại điện mặt trời ở An Giang đến nhà máy sản xuất hydro xanh tại Quảng Ninh.

“Xác nhận xanh không còn là lợi thế – nó là tấm vé bắt buộc để gọi vốn trong kỷ nguyên kinh tế phát thải thấp” – Chuyên gia tài chính xanh Nguyễn Thanh Hương nhận định.